Những năm gần đây, một khái niệm mới đã nổi lên trong giới công nghệ và nghệ thuật số, đó là NFT (Non-Fungible Token).
Đây là một loại token phi tập trung được lưu trữ trên blockchain, cho phép các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số được cấp quyền sở hữu và giao dịch theo cách không thể giả mạo.
Việc sử dụng NFT đang ngày càng được ưa chuộng, khiến cho thị trường NFT ngày càng sôi động và thu hút sự chú ý của giới đầu tư và người sáng tạo nghệ thuật.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về NFT, cách nó hoạt động, ứng dụng của nó trong thế giới kỹ thuật số, cũng như tác động của nó đến các ngành công nghiệp liên quan.
1. NFT là gì?
NFT viết tắt của cụm từ Non-Fungible Token, là một loại tiền mã hóa đặc biệt trong thế giới blockchain.
NFT được sử dụng để đại diện cho một tài sản số duy nhất và không thể thay thế, khác với tiền mã hóa truyền thống như Bitcoin hoặc Ethereum, mà mỗi đồng đều có giá trị tương đương nhau và có thể hoán đổi với nhau.
Các tài sản số này có thể là các tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc, trò chơi điện tử, video, ảnh, hay bất kỳ thứ gì khác có thể được kỹ thuật số hóa và bán trên nền tảng blockchain.
Các NFT được tạo ra trên blockchain với một mã định danh duy nhất và được lưu trữ trên mạng lưới blockchain. Điều này đảm bảo rằng mỗi NFT là duy nhất và không thể bị sao chép hoặc thay thế bởi bất kỳ ai khác.
Việc sử dụng NFT cũng cho phép người sở hữu tài sản số kiểm soát hoàn toàn quyền sở hữu và bán tài sản số của họ mà không cần thông qua bất kỳ bên trung gian nào, tạo ra sự linh hoạt và tiết kiệm chi phí cho người sở hữu tài sản số.
2. NFT được tạo ra như thế nào?
Mỗi NFT là một phiên bản duy nhất, được tạo ra thông qua quá trình gọi là “minting” (đúc). Quá trình này thường diễn ra trên nền tảng blockchain và sử dụng các chuỗi khối như Ethereum, Binance Smart Chain hoặc các nền tảng khác.
Trong quá trình tạo ra một NFT, người sáng lập cần phải thực hiện một số bước nhất định. Đầu tiên, họ phải tạo ra một tài khoản trên nền tảng blockchain, sau đó tạo một chiếc ví để lưu trữ tiền điện tử và NFT của họ.
Sau đó, người sáng lập tạo một hợp đồng thông minh (smart contract) trên blockchain để định nghĩa NFT của họ, bao gồm tên, mô tả, hình ảnh và các thông tin khác. Họ cũng cần xác định số lượng NFT được tạo ra và giá trị của từng NFT.
Cuối cùng, người sáng lập sử dụng một phần mềm hoặc dịch vụ NFT để “đúc” NFT của họ và lưu trữ chúng trong ví của mình. Việc đúc này sẽ ghi thông tin về NFT vào blockchain và đảm bảo tính duy nhất và không thể sửa đổi của từng NFT.
3. Tại sao NFT lại có giá trị cao?
NFT là một loại tài sản kỹ thuật số được bảo vệ bởi công nghệ blockchain, cho phép xác nhận tính chính xác và độc đáo của tài sản.
Tuy nhiên, giá trị của một NFT phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Độ hiếm: NFT được tạo ra chỉ có một bản duy nhất hoặc một số bản hạn chế, làm tăng tính độc đáo và giá trị của nó.
- Sự phổ biến: Một số NFT được tạo ra từ các tác phẩm nghệ thuật, video game, hoặc các sự kiện đặc biệt. Sự phổ biến của tác phẩm hoặc sự kiện này cũng ảnh hưởng đến giá trị của NFT.
- Tính độc đáo: Nhiều NFT được tạo ra bởi các nghệ sĩ, hoặc từ các sự kiện độc đáo, tạo ra giá trị từ sự kết hợp giữa nghệ thuật và công nghệ.
- Sự ủng hộ của thị trường: Giá trị của một NFT cũng phụ thuộc vào sự quan tâm và ủng hộ của thị trường. Nếu một NFT được ưa chuộng bởi cộng đồng hoặc các nhà đầu tư, giá trị của nó sẽ tăng.
4. NFT có liên quan gì đến tiền điện tử?
NFT và tiền điện tử đều liên quan đến công nghệ blockchain, tuy nhiên chúng có mục đích và tính chất khác nhau.
Tiền điện tử là các đồng tiền kỹ thuật số được sử dụng để mua và bán hàng hóa và dịch vụ. Trong khi đó, NFT là các tài sản kỹ thuật số duy nhất, không thể thay đổi và được lưu trữ trong blockchain.
NFT có thể đại diện cho bất kỳ thứ gì từ một tác phẩm nghệ thuật, một đoạn video hay một trò chơi điện tử.
Một số NFT được bán với giá cực đắt nhưng nó không phải là một loại tiền điện tử.
Giá trị của NFT dựa trên tính duy nhất và hiếm có của nó, cũng như giá trị văn hóa, lịch sử hoặc nghệ thuật mà nó đại diện. Trong khi đó, giá trị của tiền điện tử dựa trên sự tin tưởng của người dùng và nhu cầu của thị trường.
5. NFT có thể được sử dụng để làm gì?
NFT có thể được sử dụng để đại diện cho bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào, bao gồm cả tác phẩm nghệ thuật, video game, âm nhạc và nhiều hơn nữa. Các NFT này có thể được mua bán trên các sàn giao dịch NFT, tạo ra một thị trường thực sự cho các tác phẩm kỹ thuật số.
Một số nghệ sĩ đã sử dụng NFT để bán các tác phẩm của họ, cho phép họ giữ lại quyền sở hữu và kiểm soát việc sử dụng tác phẩm của mình đồng thời kiếm được tiền từ việc bán các bản sao số của tác phẩm.
Ngoài ra, NFT cũng có thể được sử dụng để tạo ra các trò chơi, các ứng dụng kỹ thuật số mới và cung cấp một phương tiện tiềm năng cho việc giao dịch và sử dụng các tài sản kỹ thuật số một cách an toàn và minh bạch.
6. NFT có ảnh hưởng đến thị trường nghệ thuật truyền thống không?
Có, NFT đã tạo ra một sự đột phá trong ngành nghệ thuật và ảnh hưởng đến thị trường nghệ thuật truyền thống.
Trước đây, các tác phẩm nghệ thuật được bán và trao đổi thông qua các đấu giá truyền thống hoặc sàn giao dịch nghệ thuật. Nhưng với sự ra đời của NFT, các tác phẩm nghệ thuật có thể được trao đổi và bán trực tiếp giữa người sáng tạo và người mua mà không cần thông qua trung gian.
Điều này giúp giảm chi phí và thời gian giao dịch, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội mới cho các nhà sưu tập và người sáng tạo nghệ thuật. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng NFT đang gây ra một cơn sốt thị trường, với nhiều tác phẩm được bán với giá cao hơn giá trị thực tế của chúng, dẫn đến nguy cơ các bong bóng giá trị và sự thiếu minh bạch trong giao dịch.
7. NFT có tiềm năng phát triển trong tương lai không?
Hiện tại, NFT đang là một trong những xu hướng phát triển mới trong lĩnh vực nghệ thuật số và tiền điện tử. Dù vẫn còn nhiều tranh cãi và sự đánh giá khác nhau về giá trị thực sự của NFT, nhưng việc sử dụng NFT trong các lĩnh vực khác nhau đã và đang được triển khai một cách nhanh chóng.
Các nghệ sĩ, nhà đầu tư và các công ty đều đang quan tâm đến tiềm năng phát triển của NFT. Nếu nhìn vào những tiềm năng của công nghệ blockchain và tiền điện tử, ta có thể thấy rằng NFT cũng có thể phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
Với tính chất độc nhất vô nhị của mỗi tác phẩm NFT, đây có thể trở thành một công cụ quan trọng trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và thúc đẩy hoạt động thương mại trong lĩnh vực nghệ thuật.
NFT cũng đang gặp phải nhiều thách thức và rủi ro như sự mất cân bằng giữa cung và cầu, rủi ro về an toàn thông tin, sự phá hoại hoặc sử dụng sai mục đích các tác phẩm NFT.
Vì vậy việc phát triển NFT sẽ cần sự hỗ trợ từ các chính phủ và tổ chức quốc tế cùng với sự quan tâm và tham gia của các bên liên quan.
8. Làm thế nào để mua và bán NFT?
Để mua và bán NFT, có thể thực hiện theo các bước sau:
- Tìm kiếm các sàn giao dịch NFT uy tín: Có nhiều sàn giao dịch NFT khác nhau trên internet, các sàn này cho phép người dùng mua và bán các tác phẩm NFT. Một số sàn phổ biến hiện nay là OpenSea, Rarible, SuperRare, Foundation,…
- Tạo ví NFT: Người dùng cần có một ví NFT để lưu trữ và quản lý các tác phẩm NFT mà mình sở hữu. Có nhiều loại ví NFT khác nhau, ví phổ biến nhất là MetaMask.
- Mua hoặc bán NFT: Sau khi đăng nhập vào sàn giao dịch NFT và có đủ tiền trong tài khoản, người dùng có thể thực hiện mua hoặc bán NFT bằng cách đặt lệnh mua/bán trên sàn. Nếu có người muốn mua hoặc bán cùng với giá và số lượng tương ứng, thì giao dịch sẽ được thực hiện.
- Chuyển NFT: Sau khi giao dịch được thực hiện, người bán cần chuyển NFT cho người mua. Để thực hiện việc này, người bán cần nhập địa chỉ ví NFT của người mua để chuyển tác phẩm NFT đến địa chỉ này.
- Nhận hoặc chuyển tiền: Người mua cần chuyển tiền cho người bán sau khi giao dịch được thực hiện thành công. Người bán cũng có thể nhận tiền từ sàn giao dịch NFT và chuyển tiền đến tài khoản của mình.
Các bước trên chỉ là một số thao tác chính để mua hoặc bán NFT và có thể có thêm các bước khác tùy vào từng sàn giao dịch. Lưu ý rằng giá trị của NFT có thể thay đổi theo thời gian và tùy thuộc vào các yếu tố như tính phổ biến, sự hiếm có, chất lượng của tác phẩm, và sự quan tâm của thị trường.
9. NFT có an toàn và bảo mật không?
NFT có mức độ an toàn và bảo mật khác nhau tùy thuộc vào cách thức triển khai và lưu trữ. Điều này có nghĩa là NFT có thể rất an toàn và bảo mật nếu được lưu trữ và bảo vệ đúng cách. NFT cũng có thể dễ bị tấn công nếu không được giữ an toàn.
Một số nơi lưu trữ NFT, chẳng hạn như các sàn giao dịch NFT thường có các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ tài sản của người sử dụng. Tuy nhiên nếu bạn tự lưu trữ NFT của mình trên một thiết bị lưu trữ không an toàn như một ổ đĩa di động không được mã hóa hoặc một thiết bị không được bảo vệ bằng mật khẩu mạnh thì NFT của bạn có thể bị mất hoặc đánh cắp.
Vì vậy để đảm bảo an toàn và bảo mật cho NFT của mình, bạn nên sử dụng các dịch vụ lưu trữ NFT được đáng tin cậy và tuân thủ các nguyên tắc bảo mật cơ bản, bao gồm sử dụng mật khẩu mạnh, tránh chia sẻ thông tin cá nhân và giữ thiết bị lưu trữ NFT của mình an toàn.
10. Những ví dụ nổi tiếng về NFT
Hiện nay, đã có rất nhiều ví dụ về NFT được tạo ra và bán với giá trị rất cao. Dưới đây là một vài ví dụ tiêu biểu:
- Beeple’s Everydays: The First 5000 Days: Đây là một bức tranh số được tạo ra bởi Beeple với hình ảnh hàng ngày trong suốt 13 năm của ông. Bức tranh này đã được bán với giá 69 triệu USD tại Sotheby’s vào tháng 3 năm 2021.
- CryptoPunks: Là một bộ sưu tập gồm 10.000 hình ảnh số của các nhân vật pixel được tạo ra bởi Larva Labs. Mỗi nhân vật là duy nhất và có giá trị khác nhau, trong đó nhân vật số 3100 được bán với giá hơn 7,5 triệu USD vào tháng 3 năm 2021.
- Twitter CEO Jack Dorsey’s first tweet: Đây là tweet đầu tiên của CEO Twitter Jack Dorsey, được đăng vào năm 2006. Nó đã được bán với giá 2,9 triệu USD vào tháng 3 năm 2021.
- NBA Top Shot: Là một nền tảng NFT được phát triển bởi Dapper Labs cho phép người dùng sở hữu và giao dịch các video highlight của trò chơi bóng rổ NBA. Các đoạn video này có giá trị khác nhau và có thể được mua bán như một tài sản kỹ thuật số.
Trên đây chỉ là một số ví dụ tiêu biểu về NFT, thực tế có rất nhiều tác phẩm nghệ thuật, đồ vật, video, game và sản phẩm kỹ thuật số khác được bán với giá trị rất cao thông qua công nghệ NFT.
